injecties, nu de financiering kan worden ver
gemakkelijkt niet alleen met het instrument
van de garantie, maar voor een deel van de
bedrijven tegelijkertijd door vermindering van
de rentelast.
Het tweede aspect, dat ik in het kader van de
modernisering wil noemen, is het feit, dat een
zogenaamde Grondbank binnenkort met haar
werkzaamheden in bepaalde streken in ons
land zal kunnen beginnen. Deze bank - 'bank'
is misschien niet het juiste woord; het is
eigenlijk de Stichting Beheer Landbouwgron
den, die met deze taak zal worden belast,
maar voor het gemak zal ik haar nu maar
Grondbank blijven noemen - kan bij de oplos
sing van financieringsproblemen, zowel bij
de bedrijfsvergroting als bij de bedrijfsbeëin
diging een belangrijke rol gaan spelen. Voor
alsnog zullen echter de activiteiten van deze
aangekondigde Grondbank min of meer op
het experimentele vlak liggen. Het is nog niet
te voorzien, welke ervaringen zullen worden
opgedaan en welk effect de werking van de
Grondbank ón dit verband zal hebben. Wij
zullen ook in onze organisatie de ontwikke
ling daarvan met grote belangstelling volgen.
Het derde aspect, dat nauw met de structuur
maatregelen samenhangt, is de tendens tot
schaalvergroting bij de coöperaties. Ook bij
deze toe- en afleveringsbedrijven van de ge
organiseerde land- en tuinbouw kan men een
duidelijke ontwikkeling waarnemen in de rich
ting van grotere eenheden. De taak, die wij
als landbouwkredietorganisatie bij de finan
ciering daarvan hebben, is niet eenvoudig.
Steeds grotere eisen zullen aan ons krediet
verleningsapparaat worden gesteld. Verwacht
moet worden, dat een adequate kredietverle
ning veelal slechts mogelijk zal zijn, indien zij
geschiedt door grotere banken, respektieve-
lijk in samenwerking van kleinere banken.
Wij vertrouwen, dat zowel de vorming van
grotere banken als het streven naar groeiende
samenwerking tussen de banken een krachti
ge stimulans zal ondervinden van de fusie
van de beide Centrale Banken.
Midden- en kleinbedrijf
Datgene, wat ik heb opgemerkt over de in
komenspositie van de agrarische onderne
mers, geldt evenzeer voor een groot deel van
de ondernemers in het niet-agrarische mid
den- en kleinbedrijf. Ook in deze bedrijfstak
komt de toepassing van noodzakelijke vervan
gingsinvesteringen en van ingrijpende moder
niseringsmaatregelen in de knel, doordat een
gezonde financieringsbasis nogal eens ont
breekt.
Wij achten het daarom van groot belang, dat
optimale mogelijkheden worden geschapen
voor het verstrekken van zogenaamde garan
tiekredieten. Door middel van deze, door de
overheid gegarandeerde, kredieten kan de
herstructurering binnen deze bedrijfstak
krachtig worden ondersteund. Een verdere
uitbouw van die garantiekredietverlening is
daarbij gewenst, in het bijzonder ook wat de
toe te passen procedures betreft. Om de
cliënten van boerenleenbanken maximaal van
dienst te kunnen zijn is een procedure nood
zakelijk, waarbij zij door tussenkomst van hun
eigen bank aan de gevraagde garanties kun
nen worden geholpen. Het stemt tot voldoe
ning, dat het in het verslagjaar gevoerde over
leg het uitzicht heeft geopend, dat een zoda
nig garanie-systeem ook voor de midden
stand toegankelijk zal worden gesteld.
133
